Algemene Gesondheid

by Freda Coetzee

Wat is hoë bloeddruk?

Leer meer oor hoë bloeddruk en hoe om hierdie sluipmoordenaar te vermy. Hoë bloeddruk (hipertensie) kan hartsiektes, beroerte, ander kardiovaskulêre siektes, chroniese niersiekte en demensie veroorsaak. Leer meer oor hoë bloeddruk sodat jy hierdie noodlottige gesondheidsprobleme kan omseil. Hoe werk bloeddruk? Die bloedsomloopstelsel dra bloed, gevul met suurstof, deur die liggaam sodat weefsels en organe goed kan funksioneer. Die hart genereer druk wat bloed deur ‘n netwerk van bloedvate, are en slagare stoot, en hierdie druk staan bekend as bloeddruk. Die twee kragte waaruit bloeddruk bestaan, is sistoliese druk, wat geskep word wanneer die hart pomp, en diastoliese druk, wat geskep word wanneer die hart tussen slae rus. Jy het bloeddruk nodig vir bloed om in jou liggaam rond te beweeg, maar as jou bloeddruk te hoog is, is jy in gevaar. Hoe benadeel hoë bloeddruk my gesondheid? Hoë bloeddruk plaas stremming op die hart en bloedvate, wat klein skeurtjies in delikate weefsels binne die are veroorsaak. Slegte LDL-cholesterol begin plaak vorm rondom die skeurtjies en dit vernou die are en veroorsaak verdere skade aan die hart, are en die res van die liggaam, wat die risiko vir toestande soos ‘n hartaanval en beroerte verhoog. Hoe word bloeddruk gemeet? Bloeddruk word gemeet in millimeter kwik (mm Hg). Navorsers stem saam dat die gemiddelde bloeddruk gedurende die dag nie meer as 130/80 mm Hg moet wees nie. Jy sal met hipertensie gediagnoseer word as jou bloeddruk konsekwent bo 140 sistolies of 90 diastolies is. Die volgende tabel toon die normale reekse van bloeddruk en die vlakke van hipertensie vir Suid-Afrikaners aan: Bloeddruk Sistolies (mm Hg) Diastolies (mm Hg) Optimaal 120 of minder 80 of minder Normaal Minder as 130 Minder as 80 Hoë Normaal 130 -139 80 – 89 Hipertensie Vlak 1 140 – 159 90 – 99 Hipertensie Vlak 2 160 – 179 100 – 109 Hipertensie Vlak 3 180 of hoër 110 of hoër Suid-Afrikaners kan hul bloeddruk by ‘n plaaslike apteek, Clicks, Dis-Chem, of ‘n algemene praktisyn toets. Jy kan ook jou bloeddruk by die huis meet – praat met jou dokter oor die beste bloeddruk-monitors of besoek die Suid-Afrikaanse Hipertensievereniging vir meer inligting. Hoë bloeddruk is dodelik Mediclinic meen dat meer as 6,2 miljoen Suid-Afrikaners bloeddruk hoër as 140/90 mm Hg het. Meer as 3,2 miljoen hiervan het bloeddruk hoër as 160/95 mm Hg, ‘n vlak wat volgens navorsers onaanvaarbaar hoog is. Ongeveer 53 mans en 78 vroue sterf elke dag in Suid-Afrika weens die impak van hipertensie. Hoë bloeddruk kan dodelik wees. Die toestand staan bekend as die “sluipmoordenaar” aangesien hipertensie gewoonlik geen simptome toon nie. Die beste manier om hoë bloeddruk te voorkom, is om jou bloeddruk gereeld te meet en risikofaktore binne jou beheer te bestuur. Risikofaktore Risikofaktore vir hipertensie kan in drie kategorieë verdeel word: Nie-beheerbare faktore: familiegeskiedenis, etnisiteit, ouderdom. Beheerbare faktore: oorgewig, gebrek aan oefening, rook, ongesonde dieet, sekere voorbehoedmiddels. Gepaardgaande siektes: hoë cholesterol, hartsiektes, hartversaking, diabetes, beroerte, nierskade, retinale skade en vaskulêre skade. As jy hoë bloeddruk het, sal jou dokter medikasie voorskryf. Jy kan ook hipertensie bestuur of voorkom deur op hierdie punte te fokus: Praat met jou dokter of dieetkundige oor ‘n gewigsverliesplan indien jy vetsug het. Oefen gereeld – minstens 3 tot 4 keer per week vir 40 minute of in korter sessies. Hou op rook. Verander jou dieet – beperk soutinname tot onder 2 300 mg per dag, verkieslik 1 500 mg. Bespreek voorbehoedmiddels met jou dokter. Samevatting As jy meer leer oor bloeddruk en oor die nadelige gevolge van hoë bloeddruk het jy die eerste stap geneem om hierdie “sluipmoordenaar” weg te hou. Kontroleer jou bloeddruk gereeld en werk aan die risikofaktore binne jou beheer.